1. AI & data center đang “ăn” hết RAM, NAND
• Các trung tâm dữ liệu chạy AI (GPU, server chuyên dụng) cần rất nhiều DRAM và NAND; nhu cầu RAM cho server tăng mạnh trong suốt 2024–2025.
• Báo cáo cho thấy giá hợp đồng DRAM và NAND đã tăng tới ~20% do cung căng và nhu cầu từ ngành AI tăng mạnh.
• Server DRAM riêng lẻ còn tăng giá tới ~50% trong Q4/2025 vì thiếu hàng, nhiều khách lớn chỉ được giao ~70% lượng đặt.
Nhu cầu phần lớn đến từ server, nhưng chuỗi cung ứng là chung, nên khi giá chip gốc tăng thì RAM/SSD cho PC, laptop, điện thoại… đều bị kéo lên.
________________________________________
2. Hãng sản xuất cố tình siết cung & tăng giá
• Các ông lớn như Samsung, SK hynix, Micron đã cắt giảm sản lượng, nâng giá DRAM và NAND sau vài năm giá thấp, tồn kho nhiều, để đưa thị trường sang chu kỳ “siêu lợi nhuận” mới (supercycle).
• Gần đây Samsung bị báo cáo là tăng giá chip nhớ tới 60% vì thiếu hụt toàn cầu do AI, ví dụ module 32GB DDR5 nhảy từ 149 USD lên 239 USD chỉ trong vòng 2 tháng.
• Một số nguồn dự báo các hãng còn tiếp tục tăng theo quý trong vài năm tới, nên xu hướng chung là khó giảm sâu lại như trước.
________________________________________
3. Ưu tiên HBM, DDR5, server → RAM cho PC bị “bỏ bê”
• Nhà máy wafer có công suất có hạn, nên hãng ưu tiên làm HBM và DDR5 cho AI GPU / server vì lợi nhuận cao hơn, dẫn tới ít công suất hơn cho RAM phổ thông (DDR4, DDR5 cho PC).
• DDR4 đang dần bị ngừng sản xuất; khi sản lượng giảm mà nhu cầu vẫn còn, giá DDR4 tăng rất mạnh, cho thấy toàn thị trường DRAM đang thiếu chứ không chỉ một dòng.
________________________________________
4. SSD: NAND flash cũng bị “hút” sang mảng doanh nghiệp
• SSD dùng NAND flash, mà NAND cũng đang bị siết cung: các hãng giảm mở rộng sản xuất, tăng giá, và ưu tiên bán cho cloud/AI, server, doanh nghiệp trước.
• Dự báo giá NAND/SSD còn có thể tăng thêm 5–10% ngắn hạn, một số phân khúc enterprise tăng hai chữ số phần trăm.
Khi giá chip NAND tăng ở cấp độ “wafer”, mọi loại SSD (từ SATA rẻ đến NVMe cao cấp) đều bị đội giá.
________________________________________
5. Yếu tố tâm lý & thị trường: gom hàng, đầu cơ, chuyển chuẩn
• Chuyển dịch sang DDR5: nhiều OEM buộc phải nâng cấu hình lên DDR5, tạo thêm nhu cầu trong khi dây chuyền vẫn đang tối ưu, làm thị trường căng hơn.
• Khi tin tức “thiếu RAM, thiếu NAND, giá còn tăng nữa” lan ra, các hãng lắp ráp, reseller, thậm chí người dùng cuối có xu hướng gom hàng sớm, càng làm thiếu hàng & đẩy giá lên nhanh hơn.
________________________________________
Vậy giờ nên làm gì nếu muốn nâng RAM/SSD?
Không thể dự đoán chính xác, nhưng với bối cảnh hiện tại:
1. Nếu đang thiếu mà công việc/game cần → nên mua sớm, đừng chờ về lại đáy như giai đoạn 2022–2023 vì khả năng thấp. Nhiều nguồn dự báo chu kỳ giá cao có thể kéo dài vài năm.
o RAM: đủ dùng (vd: 16–32GB cho gaming/office, 32–64GB cho làm việc nặng).
o SSD: ưu tiên dung lượng hơn tốc độ “số đẹp” nếu phải cắt giảm chi phí.
3. Xem hàng cũ / second-hand uy tín: đôi khi tiết kiệm khá nhiều so với giá mới đang bị đội.
4. Săn combo / flash sale: ở VN thường có combo main + RAM, hoặc PC lắp sẵn giá tốt hơn mua lẻ từng món.
VN
ENG 
